B12 vitamini eksikliği, vücutta B12 seviyesinin azalması durumudur. B12 vitamini yeterli düzeyde değilse, kişinin vücudunda nörolojik hasarlar bırakabilir. B12 vitamini, kişiye 4 yıl boyunca yetecek kadar vücutta depolanabilir. Vücutta fazla bulunan B12 vitamini idrar yolu ile dışarı atılır.
Genellikle hayvansal gıdalarda B12 vitamini bulunur. Bu nedenle B12 vitamini eksikliği sonuçları önlenebilir. Vejeteryan ve vegan beslenen insanlar et yemediklerinden dolayı, genellikle B12 vitamini takviyesi alır. B12 vitamini takviyesi, fermantasyon sentezi yöntemiyle elde edilir.
B12 vitamini nedir?
B12 vitaminin tıpta ismi kobalamindir. B12 suda çözünen vitaminler grubunda yer alır. Vücutta bulunan en büyük vitaminlerden biridir. Vücutta bulunan her hücre B12 vitamine ihtiyaç duyar. Vücutta DNA sentezlenmesinde ve yağ asitlerin kullanımında önemli rol oynar. Ayrıca alyuvarların üretilmesi ve sinir sisteminin sağlıklı çalışması kobalamin tarafından sağlanır. Kobalamin, yapısal olarak en karmaşık vitamindir.
Vitaminler vücut tarafından üretilmezler. Sağlıklı ve dengeli besinler tüketilerek vücuda vitamin almak gerekir. Vitaminlerin yetersiz olması, vücutta birçok sağlık sorununa neden olur. Bu yüzden düzenli olarak kan tahlilleri yapılmalı ve vücutta eksik olan vitaminler takviye edilmelidir.
Şimdi de B12 vitaminin insan vücudundaki faydalarına göz atalım.
B12 vitamininin faydaları nelerdir?
Sinir sisteminin ve beynin fonksiyonlarını yerine getirmesi için gerekli bir vitamindir. DNA sentezlenmesinde ve düzenlenmesinde önemli bir role sahiptir. B12 vitamini, alyuvarların üretilmesine katkı sağlar.
Vücutta yağ asitlerinin sentezlenmesi B12 vitamini tarafından sağlanır. Hücreler, B12 vitamini olmadan beslenemez ve fonksiyonlarını yerine getiremez. B12 vitamini, folik asidin vücutta emilimini sağlar.
Canlı vücudunda her dakika milyonlarca alyuvar hücresi üretilir. Alyuvar hücrelerinin üremesi için B12 vitaminine ihtiyaç duyulur. Vücutta B12 vitamini eksikse alyuvar hücrelerinin üremesinde azalmalar görülür. Vücutta alyuvar hücrelerin az olmasına bağlı olarak anemi ve kansızlık gibi sağlık sorunları ortaya çıkar.
Yetişkinlerin gün içerisinde 2-4 mikrogram B12 takviyesi alması gereklidir. Anne adaylarının 2.6 mikrogram B12 vitamini almaları önerilir. Yapılan araştırmalara göre vücuda fazla B12 vitamini almanın hiçbir zararına rastlanılmamıştır.
B12 vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?
Vücudun yeterince kobamin depolamaması, B12 vitamini eksikliğine yol açar. B12 vitaminini yeterli düzeyde alamayan vücut, olumsuz tepkiler verir. Örneğin, sinir sisteminde geri dönüşü olmayan hasarlar bırakabilir. Bunun yanı sıra hafıza kayıpları ve depresyon sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur.
Unutkanlık, B12 vitamini eksikliğinin en belirgin belirtisidir. İştahsızlık, kilo kaybı ve yorgunluk diğer belirtileri arasında yer alır. Nadir olarak denge kayıpları da yaşanabilir. B12 vitamini çok düşükse, el ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma gibi belirtilerde görülebilir.
Bebeklerde B12 vitamini eksikliği belirtileri ise;
- Yüz titremeleri,
- Refleks sorunları,
- Beslenme güçlükleri,
- Ciltte tahriş gibi belirtiler görülür.
- Bebeklerde B12 vitamini eksikliği giderilmezse, büyüme sorunlarına neden olabilir. Aynı zamanda bebeğin sinir sistemi ve beyin gelişimi bu durumdan olumsuz etkilenebilir.
- B12 vitamini eksikliği anemiye yani kansızlığa neden olabilir. Aneminin neden olduğu belirtiler;
- Dil veya ağız ağrısı,
- Kilo kaybı,
- Soluk veya sararan cilt,
- İshal,
- Adet problemlerinde düzensizlik gibi semptomlardır.
Kimler b12 eksikliği riski taşır?
Genellikle öğünlerinde hayvansal gıdalardan ziyade bitkisel besinleri tüketen kişiler, B12 vitamini eksikliği riski taşır.
Kişide pernisiyöz anemisi varsa B12 vitamini eksikliği görülebilir. Pernisiyöz anemisi, bağışıklık sistemini ve kanı olumsuz etkileyen bir rahatsızlıktır.
Bir diğer risk faktörü ise ince bağırsağını ameliyatla kısaltan kişilerdir.B12 vitamini emilimini ince bağırsakta gerçekleştirir. İnce bağırsak kısaldığında birçok besin gibi B12 vitamini de emilip, kana karışamaz.
B12 vitamin takviyesi
B12 vitamini eksikliğinden kurtulmak için hayvansal gıdalar ve takviyeler almak gerekir. Vegan olan kişiler genellikle takviyeleri tercih ederler. Ağızdan, burundan ve enjektör yolu ile B12 vitamini takviyeleri vücuda alınır.
B12 eksikliğinden kurtulmak için, düzenli olarak B12 vitamini takviyesi kullanmak gerekir. Ayda bir defa kan tahlilleri yapılmalıdır. Sonuçlara göre eksik vitamin ve mineraller giderilmelidir.
İlginizi çekebilir: Veganlarda B12 Eksikliği Sorunu